Θορυβώδεις Δημοκρατίες απειλούν τις ελευθερίες!

Ο κόσμος αλλάζει τόσο ραγδαία που είναι λες και η Γη επιτάχυνε την κίνηση της και ο άνθρωπος αρχίζει να χάνει τον ρυθμό που είχε μέχρι τώρα συνηθίσει. Η ταχύτητα αυτή έχει παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της, ο κόσμος σε έναν φρενήρη ρυθμό μιλάει, μιλάει, μιλάει. Εκθέσεις, μελέτες, έρευνες, στατιστικές, άρθρα, γνώμες, εμπειρογνωμοσύνες, συμβουλές, θεωρίες, μαρτυρίες, όλα να παράγουν και να αναπαράγουν σκέψεις για το καλό της ανθρωπότητας. Μα με τόση φασαρία και τόσους ειδικούς μπορούμε να αξιολογήσουμε σωστά; Όλοι άλλωστε έχουμε την ικανότητα να κρίνουμε από τότε που αρχίζουμε να μιλάμε.

Παρατηρούμε όλοι, αυτή την υπερέκθεση, την υπερβολική παραφιλολογία για τα πάντα, την παραεπιστήμη, τις ατέρμονες συζητήσεις που αναμασούν τα ίδια θέματα. Μήπως όλη αυτή η πολυφωνία έχει ξεπεράσει τα όρια και τείνει να γίνει απλά θόρυβος χωρίς να δίνει κανείς σημασία;

Η παγκόσμια ύφεση στην κοινωνική πρόοδο που σημειώνεται για πρώτη φορά στα δέκα τελευταία χρόνια σύμφωνα με τα στοιχεία του 2024 Social Progress Index, αποδίδεται κυρίως σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ελευθερίας έκφρασης και ελευθερία της πληροφορίας και των επικοινωνιών. Φαίνεται τόσο παράδοξο;

61 χώρες σημείωσαν σημαντική μείωση της κοινωνικής τους προόδου το 2023 και 77 ακόμη παρέμειναν στάσιμες συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας (34η θέση χαμηλότερη από το μέσο όρο της Ευρώπης που βρίσκεται στην 24η θέση). Μόνο 32 χώρες σημείωσαν πραγματική πρόοδο από τις 170.

Ενώ υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ του επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου, η σχέση ποικίλλει σημαντικά. Η εισοδηματική ομάδα μιας χώρας συχνά δεν αντιστοιχεί στο επίπεδο κοινωνικής προόδου της, ειδικά στις χώρες μεσαίου και χαμηλότερου εισοδήματος. Από της χώρες με υψηλό ΑΕΠ μόνο η Αυστραλία και το Λουξεμβούργο σημείωσαν βελτίωση, ενώ η Ιρλανδία, η Σουηδία, η Αυστρία και ο Καναδάς σημείωσαν πτώση. Αντίθετα, από τις χώρες με χαμηλότερο και πολύ χαμηλό εισόδημα όπως η Σλοβενία, η Λετονία και η Βουλγαρία και όπως η Νιγηρία, το Σουδάν και η Λιβύη αντίστοιχα, εμφανίζουν ανοδική πορεία. Μήπως ο ανεπτυγμένος κόσμος έφτασε στο υψηλότερο σημείου του κύκλου και τώρα κατεβαίνει; Αλλά γιατί;

Η σημερινή ανεξέλεγκτη εισροή πληροφόρησης φοβάμαι πως δεν αποτελεί αποτέλεσμα ελευθεριών και δικαιωμάτων ελεύθερης έκφρασης αλλά είναι ένας τρόπος να κλείσουμε τα αυτιά μας σε όλα, αποφέροντας μια χαοτική κατάσταση κατά την οποία οποιαδήποτε ελευθερία ισοπεδώνεται από τον όχλο παρασύροντας μαζί και τις ηθικές άξιες και τις σημαντικές φωνές.

Σύμφωνα με την αναφερόμενη έρευνα που θέτει τα δικαιώματα, την ελευθερία και τις επικοινωνίες ως δείκτες κοινωνικής προόδου μπορούμε να δούμε τι ισχύει για την Ελλάδα. Λαμβάνοντάς υπόψη ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η κορυφαία πηγή πληροφοριών στην Ελλάδα (55%), η χώρα, στον δείκτη για την Ελευθερία του Τύπου βρίσκεται στην 97η μεταξύ των 170 χωρών. Η χώρα φαίνεται να είναι εξαιρετικά χαμηλά στην ικανότητα των δημοσιογράφων, ως άτομα και συλλογικοτητες, να επιλέγουν, να παράγουν και να διαδίδουν ειδήσεις προς το δημόσιο συμφέρον ανεξάρτητα από πολιτικές, οικονομικές, νομικές και κοινωνικές παρεμβάσεις και απουσία απειλών για τη σωματική και ψυχική τους ασφάλεια.

Συνεπώς, προβληματίζει το αν και το κατά πόσο η πληροφόρηση που οι Έλληνες πολίτες λαμβάνουν στερείται ανεξαρτησίας και ελευθερίας ενδεχόμενο που θα έπληττε την δημοκρατία της χώρας. Αν προσθέσουμε και τη διαπίστωση ότι οι Έλληνες φαίνεται να νιώθουν εγκλωβισμένοι και να στερούνται ελευθερίας επιλογών που έχουν για την ζωή τους, οι παρεμβάσεις μας θα πρέπει να είναι ουσιαστικές με στόχο την ανάκτηση του βαθμού των ευκαιριών που προσφέρονται. Οι Έλληνες δηλώνουν δυσαρεστημένοι με την ελευθερία που έχουν για να επιλέξουν τι θα κάνουν με τη ζωή τους σε ποσοστό που τοποθετούν την Ελλάδα στη 139η θέση μεταξύ των 170 χωρών.

Σε όλο τον κόσμο, όποια πρόοδος και αν επιτευχθεί, η ελευθερία του ανθρώπου, η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία της επικοινωνίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα παραμείνει το ύψιστο αγαθό. Η ανεξέλεγκτη ροή δεδομένων η μη διασφάλιση της προστασίας όχι μόνο του ανθρώπου αλλά της εγκυρότητας και της ελεύθερης διάδοσής της πληροφορίας, παραμένει ακόμα και σήμερα ο μεγαλύτερος κίνδυνος και μάλιστα ο απόλυτος δείκτης δημοκρατίας. Μήπως θα πρέπει να δούμε πιο προσεκτικά κάτι που θεωρούσαμε δεδομένο: Δηλαδή πόσο ελεύθεροι είμαστε ή πόσο ελεύθεροι μπορούμε να είμαστε;

 

Δρ. Βενετία Κουσία

Εκτελεστική Διευθύντρια Compete GR

 

Πηγή: morningview.gr