Page 73 - ΕΚΘΕΣΗ "ΠΥΞΙΔΑ 2023" | ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

| 72

δυναμικού της χώρας. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία (94,4%, ήτοι 692 χιλ.) πρόκειται για επιχειρήσεις
πολύ μικρού μεγέθους, με λιγότερους από 10 εργαζόμενους, οι οποίες απασχολούν συνολικά περίπου το 47%
των εργαζομένων στην Ελλάδα (έναντι 29% κατά μέσο όρο στην Ε.Ε.) και συμβάλλουν στο 17,5% του ΑΕΠ της
43
χώρας (έναντι 18,6% κατά μέσο όρο στην Ε.Ε.) .
H πλειοψηφία των ελληνικών ΜμΕ, εξαιτίας ακριβώς του μικρού τους μεγέθους, δεν έχουν τα περιθώρια

επίτευξης των οικονομιών κλίμακας που θα τις καθιστούσαν ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο, αλλά
ούτε χαρακτηρίζονται από καινοτομικές ιδέες, ή εξαιρετικές δεξιοτεχνίες. Παράλληλα, μαστίζονται από
χαμηλή παραγωγικότητα (περίπου στο 35% συγκριτικά με το μέσο όρο στην Ε.Ε.), καθώς και περιορισμένη
εξωστρέφεια, εξαιτίας κυρίως της χαμηλής χρήσης της τεχνολογίας και προστιθέμενης αξίας των εξαγώγιμων
προϊόντων τους (μόλις 2,5% του συνόλου των επιχειρήσεων εξάγουν, με τις μεγάλες εταιρείες - άνω των 250
44
εργαζόμενων - να ανέρχονται σε περίπου 330 και να καταλαμβάνουν το 69% του συνόλου των εξαγωγών ).
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως οι εξαγωγές φαίνεται να έχουν βελτιωθεί σημαντικά κατά την τελευταία
δεκαετία, με την αξία των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών προς το ΑΕΠ της χώρας να συγκλίνει
σταδιακά προς το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήτοι από 29% το 2012 σε 49% το 2022 (έναντι 45%
45
και 56% στην ΕΕ-27 αντίστοιχα) . Επιπροσθέτως, σύμφωνα με έρευνα του Ιδρύματος Όικονομικών και
Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΌΒΕ), φαίνεται να έχουν περιοριστεί τα μερίδια εμπορικών ροών καταναλωτικών

και κεφαλαιουχικών αγαθών στις εισαγωγές με ταυτόχρονη ενίσχυση του μεριδίου των ενδιάμεσων αγαθών,
ήτοι αγαθών που αποτελούν εισροές στην παραγωγική διαδικασία άλλων προϊόντων, γεγονός που πιθανόν
46
υποδεικνύει μια ισχυρότερη παρουσία της ελληνικής οικονομίας σε παγκόσμιες αλυσίδες αξίας .
Η περαιτέρω βελτίωση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας και η υψηλότερη συμμετοχή σε διεθνείς
αλυσίδες αξίας προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της παραγωγικής δομής
σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας. Σε αυτό το πλαίσιο, απαραίτητο είναι να αξιοποιηθεί η πληθώρα
των χρηματοδοτικών εργαλείων από την επιχειρηματική κοινότητα ιδίως από τις ΜμΕ, η μεγέθυνση (scale-
up) και ο εκσυγχρονισμός των οποίων (πράσινη μετάβαση, ψηφιακός μετασχηματισμός και δεξιότητες)
αποτελεί βασικό άξονα ανάπτυξης της οικονομίας. Στο scale-up, δύναται να συμβάλει και ο Ν.4935/2022 που
εφαρμόστηκε τον Ιούνιο του 2022, στον οποίο προβλέπονται φοροαπαλλαγές και κίνητρα για συγχωνεύσεις

και εξαγορές ΜμΕ. Ωστόσο, απαραίτητη είναι και η ενίσχυση εκείνων των ΜμΕ που καινοτομούν, είναι
παραγωγικές, εξωστρεφείς, συμμετέχουν σε αλυσίδες αξίας και πιθανόν δεν είναι απαραίτητο, ή επιθυμητό το
scale-up τους (για παράδειγμα, υποστηρίζουν μικρές και εξειδικευμένες αγορές, συγκεκριμένες καταναλωτικές
απαιτήσεις, εστιάζουν στην καινοτομία και στην Ε&Α, κ.ά.).

43 European Commission, SME fact sheets 2023
44 Eurostat, International Trade by activity and size class
45 Eurostat, Exports of goods and services in % of GDP
46 ΙΌΒΕ, Η ελληνική οικονομία, τριμηνιαία έκθεση 01/23