Page 75 - ΕΚΘΕΣΗ "ΠΥΞΙΔΑ 2023" | ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

| 74

7. Παγκόσμιες Μεγατάσεις

Με τον όρο “μεγατάσεις” (megatrends) αναφερόμαστε σε τάσεις μακροπρόθεσμων αλλαγών με σαφή
κατεύθυνση της εξέλιξής τους, οι οποίες συντελούνται σε διάστημα χρόνων και δεκαετιών, και έχουν τη
δυνατότητα μετασχηματισμού, ο οποίος επηρεάζει τη διεθνή οικονομία και τη διεθνή κοινότητα. Όι
μεγατάσεις έχουν συνήθως ευρύτατες επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, επειδή προκαλούν εκτεταμένες
πιέσεις στην οικονομία, στην κοινωνία και στο περιβάλλον χωρών. Κρίσιμες μεγατάσεις έχουν επισημανθεί
ήδη από έγκριτους οργανισμούς και αναλυτές, διερευνώνται συστηματικά και απασχολούν τη διεθνή

κοινότητα. Η αυξανόμενη διασύνδεση του πληροφοριακού περιβάλλοντος, η αλληλεξάρτηση των οικονομιών,
η αστικοποίηση και άλλες δυνάμεις αλλαγής καθιστούν αλληλένδετες τις περισσότερες πτυχές της ζωής των
πολιτών ασχέτως του γεωγραφικού εντοπισμού της χώρας τους και επιδρούν ριζικά στο ανταγωνιστικό
48
τοπίο της χώρας .
Ό όρος μεγατάση (megatrend) αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον John Naisbitt στο βιβλίο του «Megatrends»
(1982), όπου ως μεγατάση ορίζεται μια μακροπρόθεσμη διαδικασία μετασχηματισμού με παγκόσμια εμβέλεια,
49
ευρύ πεδίο και σημαντική επίδραση σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, οι μεγατάσεις παρουσιάζουν τα εξής κύρια χαρακτηριστικά:

• Επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τους φυσικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς πόρους, και συστήματα που
έχουν σχέση με το περιβάλλον

• Επηρεάζουν πολλαπλούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας μιας χώρας λόγω της πολυπλοκότητάς
τους και της μεταξύ τους συνδεσιμότητας
• Αυξάνουν τη συσχέτιση και τη συνδεσιμότητα μεταξύ επιχειρήσεων, κυβέρνησης και κορυφαίων

οργανισμών

• Διαρκούν για μεγάλα διαστήματα και εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις τους συνεχίζουν να επενεργούν
τουλάχιστον για πέντε έως δέκα χρόνια
Όι μεγατάσεις αποτελούν σημαντικές προκλήσεις, αλλά ταυτόχρονα παρέχουν και ευκαιρίες για περαιτέρω

ανάπτυξη, καινοτομία και δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, καθώς αποτελούν κινητήριες

48 Ελληνική Δημοκρατία - Προεδρία της Κυβέρνησης, Όμάδα μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού και έρευνας για
το μέλλον (2022) Megatrends 2040
49 J. Naisbitt (1982) Megatrends: The New Directions Transforming Our Lives. Warner Books, USA